Hazena to pierwotna wersja dyscypliny, którą od 1937 roku znamy jako piłkę ręczną. Gra powstała w Czechach w 1906. Przepisy hazeny różniły się dosyć wyraźnie od współczesnej, zunifikowanej piłki ręcznej. Inne też były wymiary boiska (48 x 38 m), podzielonego na 3 strefy po 16 m oraz wymiary bramek (2 x 2,35 m). Ze współczesną piłką ręczną łączyła je przede wszystkim liczba zawodniczek – 7. Mecze hazeny rozgrywano na boiskach zewnętrznych.
Początki kobiecej hazeny w Polsce miały miejsce w 1925 roku. Organizacja rozgrywek opierała się na ligach okręgowych i turnieju finałowym o mistrzostwo Polski. W roku 1928 opracowano i wydano w Polsce pierwsze przepisy gry w hazenę, a profesor Zygmunt Orłowicz wprowadził nową grę do warszawskich szkół. W 1929 roku ogłoszono, że hazena wejdzie w skład Światowych Igrzysk Kobiet, które będą rozegrane w Pradze w 1930 roku, co znacznie przyczyniło się do rozwoju tej dyscypliny sportu.
Hazenę uprawiano w ŁKS przez 5 lat, od 1929 do 1934 roku. Grały w nią przede wszystkim lekkoatletki. ŁKS był potęgą na skalę krajową – zdobył 3 tytuły mistrzyń Polski (1929, 1932 oraz 1933) i jeden wicemistrzowski (1930). W 1934 drużyna hazeny praktycznie przestaje istnieć. Powodem było odejście większości zawodniczek do bogatszych klubów fabrycznych, np. IKP. IKP przez kolejne 4 lata zdobywał tytuł mistrza Polski.
Czołowe zawodniczki sekcji w przekroju całego jej istnienia to:
– Celina Gapińska,
– Jadwiga Głażewska,
– Irena Ejbuszycówna,
– Lili Konówna,
– Maria Kwaśniewska,
– Bronisława i Julia Jaszczakówny,
– Celina Rytlówna,
– Edyta Zylberżanka,
– Helena Kasperska,
– Zofia Smętkówna,
– Stanisława Domagalanka,
– Helena Domagalanka,
– Janina Lutrosińska,
– Maria Jeżewiczówna,
– Helena Gasparska,
– Elżbieta Kurzynowska,
– Henryka Zdziennicka,
– Bogusława Połomska
– Irena Kordowska.
Kierownikiem i trenerem był Klaudiusz Lityński.
MISTRZOSTWO POLSKI
WICEMISTRZOSTWO POLSKI
1928
29 października – reprezentacja Łodzi gra towarzyski mecz w Warszawie i przegrywa 1:12. W łódzkiej drużynie występują zawodniczki ŁKS;
– Zylber,
– Jaszczak,
– Rytel,
– Kwaśniewska.
1929
Hazena zostaje wyodrębniona z sekcji lekkoatletycznej ŁKS.
3 maja – odbywa się rewanż reprezentacji miast za mecz w Warszawie. Łódź ponownie przegrywa, ale tym razem już tylko 2:5. W składzie reprezentacji naszego miasta grają 2 zawodniczki ŁKS:
– Ryttel,
– Zylberg.
Drużyna startuje w mistrzostwach Łodzi w składzie:
– Celina Gapińska,
– Jadwiga Głażewska,
– Irena Ejbuszycówna,
– Lili Konówna,
– Maria Kwaśniewska,
– Bronisława i Julia Jaszczakówny,
– Celina Rytlówna
– Edyta Zylberżanka.
Wyniki:
– ŁKS Łódź – HKS Łódź 7:11 (5:6),
– ŁKS Łódź – IKP Łódź 15:8 (8:3),
– ŁKS Łódź – KS Zjednoczone Łódź 9:1 (4:1).
W mistrzostwach grają również:
– Rodzina Wojskowa,
– Towarzystwo Uniwersytetów Robotniczych,
– Wojskowy Klub Sportowy,
EŁKaeSianki zostają mistrzyniami Łodzi i zdobywają prawo do walki o tytuł Mistrza Polski.
5 października – w międzynarodowym meczu reprezentacji Łodzi i Brna w hazenie grają 4 zawodniczki ŁKS:
– Głażewska,
– Zylberżanka,
– Kwaśniewska,
– Jaszczakówna.
Mecz wygrywa reprezentacja Brna 10:2, a obydwie bramki dla Łodzi zdobywa Maria Kwaśniewska.
13 października – ŁKS zdobywa tytuł mistrza Polski. Finałowym przeciwnikiem jest KS Grażyna Warszawa. Pierwszy mecz w Łodzi wygrywa ŁKS walkowerem. Drugie spotkanie w Warszawie zostaje rozstrzygnięte na korzyść KS Grażyna (8:5). W decydującym meczu w Łodzi zwycięża ŁKS 4:3, a cztery gole zdobywa Maria Kwaśniewska. ŁKS zostaje pierwszym Mistrzem Polski w hazenie. Jest to duża niespodzianka, gdyż w Warszawie w hazenę gra się od 1925 roku, natomiast eŁKaeSianki uprawiają tę dyscyplinę zaledwie od kilku miesięcy.
20 października – ŁKS kończy sezon w Zgierzu, zwyciężając tamtejsze gimnazjum 11:2.
Kierownik i trener: Klaudiusz Lityński.
1930
12 października – ŁKS wygrywa dodatkowy mecz z HKS 3:2 i ponownie zdobywa tytuł mistrza Łodzi w hazenie. Dorobek w tym sezonie ligowym to:
– 10 zwycięstw,
– 1 remis,
– 1 porażka.
Do drużyny dołączają:
– Orlicka,
– Wolicka,
– Mawilska,
– Jaśkowska,
– Aleksandrowicz.
23 listopada – ŁKS zostaje wicemistrzem Polski. W finale mistrzostw Polski przeciwnikiem naszej drużyny jest AZS Warszawa. Pierwszy mecz wygrywa AZS (3:1), ale w rewanżu w Łodzi lepszy jest ŁKS (4:2). Trzecie decydujące spotkanie ma zostać rozegrane w Poznaniu. ŁKS na mecz nie przyjeżdża i przegrywa go walkowerem. Na nic zdają się protesty i wyjaśnienia, że wcześniej uzgodniono telefonicznie (z Polskim Związkiem Gier Ruchowych z siedzibą w Warszawie) przełożenie tego meczu ze względu na złą pogodę. Inne źródła podają, że ŁKS chciał przełożyć ten mecz ze względu na udział zawodniczek w meczu koszykówki kobiet.
W Światowych Igrzyskach Kobiet w Pradze, w reprezentacji Polski grają Celina Gapińska i Bronisława Jaszczakówna.
Kierownik i trener: Klaudiusz Lityński.
1931
Drużyna hazenistek ŁKS rozgrywa 11 spotkań w walce o tytuł mistrza Łodzi, ale nie udaje się go zdobyć. 2 miejsce w mistrzostwach okręgu nie daje awansu do rozgrywek o mistrzostwo Polski.
Kierownik i trener: Klaudiusz Lityński.
1932
1 stycznia – w meczu z zespołem YMCA Tallin, będącym reprezentacją Łotwy, hazenistki ŁKS przegrywają 26:28.
Hazenistki ŁKS wygrywają mistrzostwa okręgu i grają o mistrzostwo Polski.
18 września – ŁKS zdobywa drugi tytuł Mistrza Polski. W finale ŁKS pokonuje Legię 9:6 i po raz drugi w ciągu trzech lat sięga po tytuł najlepszej drużyny w kraju.
Skład ŁKS:
– Stanisława Domagalanka,
– Helena Domagalanka,
– Janina Lutrosińska,
– Bronisława Jaszczakówna,
– Julia Jaszczakówna,
– Helena Kasperska,
– Zofia Smętkówna,
– Edyta Zylberżanka.
Kierownik i trener: Klaudiusz Lityński.
1933
Hazenistki zdobywają kolejny tytuł Mistrza Łodzi. W zespole ŁKS występują:
– Maria Jeżewiczówna,
– Celina Gapińska,
– Jadwiga Głażewska,
– Julia Jaszczakówna,
– Helena Kasperska,
– Helena Gasparska,
– Maria Kwaśniewska,
– Edyta Zylberżanka,
– Elżbieta Kurzynowska,
– Henryka Zdziennicka,
– Bogusława Połomska,
– Irena Kordowska.
Mistrzostwo okręgu promuje ŁKS do startu w turnieju o prymat w kraju.
3 września – ŁKS zostaje po raz trzeci Mistrzem Polski. Turniej odbywa się w Krakowie. ŁKS pokonuje:
– Polonię Warszawa (6:3),
– Cracovię (11:6).
14 września – reprezentacja Łodzi w hazenie remisuje 4:4 z narodową drużyną Jugosławii (dzień później przegrywa 1:2). W tych meczach grają eŁKaeSianki:
– Gapińska,
– Głażewska,
– Kasperska.
28 października – w turnieju jubileuszowym z okazji 25-lecia ŁKS, drużyna hazenistek wygrywa dwa mecze z:
– Polonią Warszawa 6:3 (3:1),
– reprezentacją Lwowa 6:11 (3:4).
Kierownik: Kazimierz Wardęszkiewicz.
1934
Drużyna hazeny ŁKS przestaje liczyć się zarówno w Łodzi, jak i w Polsce. Powodem jest odejście większości zawodniczek do bogatszych klubów fabrycznych, m.in. IKP. Przez kolejne 4 lata IKP z kilkoma byłymi eŁKaeSiankami w składzie zdobywa tytuł Mistrza Polski.
Kierownik: Kazimierz Wardęszkiewicz.
1935
Drużyna hazenistek ŁKS występuje tylko w rozgrywkach o mistrzostwo Łodzi. Kasperska, Jaworska i Noskiewicz reprezentują Łódź w meczu przeciwko drużynie Zagrzebia (dwie ostanie są rezerwowymi):
– Łódź – Zagrzeb 2:1 (1:1),
– Łódź – Zagrzeb 4:4 (3:3).
1936
Drużyna hazenistek ŁKS występuje tylko w rozgrywkach o mistrzostwo Łodzi. Większość spotkań oddaje walkowerem.
Autor.
dziki-1969
Źródło informacji.
100 Lat ŁKS - Dzieje Klubu 1908-2008, Hazena i piłka ręczna kobiet w Polsce w latach 1925–1939, Teresa Drozdek-Małolepsza, Łódzki Klub Sportowy 1908-1983 Kronika Wydarzeń, Autor Jacek Strzałkowski
Zostań Fundatorem Serwisu
Chcesz zostać fundatorem serwisu?
Chcesz wspomóc projekt?
napisz do nas na: fundator@encyklopedialks.pl
Zostań Fundatorem Serwisu
Chcesz zostać fundatorem serwisu?
Chcesz wspomóc projekt?
napisz do nas na: fundator@encyklopedialks.pl
FUNDATOR SEKCJI
STRONY POŚWIĘCONE ŁKS ŁÓDŹ